Linux İşletim Sisteminde Dosya İzinlerinin Ayarlanması
Linux'ta dosya izinleri üç ana kategoride tanımlanır: kullanıcı (owner), grup (group) ve diğerleri (others). Her bir kategori için dosyanın okuma (read), yazma (write) ve çalıştırma (execute) izinleri bulunur.
İzinleri Görüntüleme
Dosya izinlerini görmek için
ls -l komutu kullanılır. Çıktıda, izinler şu şekilde görünür:
- İlk karakter dosya türünü gösterir (d: dizin, -: dosya).
- Ardından üç grup izin görünür: kullanıcı, grup, diğerleri.
İzinleri Değiştirme
İzinleri değiştirmek için
chmod (change mode) komutu kullanılır. İzinleri ayarlamak için sayısal (octal) ve sembolik yöntemler mevcuttur.
Sayısal Yöntem
Her izin için sayılar kullanılır:
- Okuma: 4
- Yazma: 2
- Çalıştırma: 1
Örneğin, bir dosyaya kullanıcı için tüm izinleri, grup için okuma ve diğerleri için hiç izin vermek için şu komut kullanılır:
chmod 740 dosya_adı
Sembolik Yöntem
Sembolik yöntemle izinler şu şekilde ayarlanabilir:
- u: kullanıcı
- g: grup
- o: diğerleri
- a: hepsi (all)
Örneğin, kullanıcıya yazma izni eklemek için:
chmod u+w dosya_adı
Örnekler
- Bir dosyaya herkesin okuma izni vermek: chmod a+r dosya_adı
- Bir gruba yazma izni kaldırmak: chmod g-w dosya_adı
- Kullanıcı ve grup için yürütme izni eklemek: chmod ug+x dosya_adı
Bu komutlar kullanılarak dosya izinleri kolayca yönetilebilir. Diğer detaylı işlemler için
man chmod komutu ile dökümana ulaşabilirsiniz.
