Psikoloji alanında şartlı refleks nedir?

Şartlı Refleks Nedir?

Şartlı refleks, bir öğrenme süreci ile elde edilen otomatik bir tepki türüdür. Bu kavram, Pavlov'un klasik koşullanma deneyleri ile tanımlanmıştır.

Klasik Koşullanma Süreci

• Koşulsuz Uyarıcı: Doğal, otomatik bir tepki oluşturan uyarıcı. Örneğin, yemek.
• Koşulsuz Tepki: Koşulsuz uyarıcıya verilen doğal tepki. Örneğin, açlık hissi.
• Koşullu Uyarıcı: Önceden nötr olan, ancak koşulsuz uyarıcı ile birleştirildiğinde tepki yaratmaya başlayan uyarıcı. Örneğin, zil sesi.
• Koşullu Tepki: Koşullu uyarıcıya verilen öğrenilmiş tepki. Örneğin, zil sesi duyulunca salya akması.

Örnek

Örneğin, bir köpeğe yemek verilirken zil sesi çaldığında, zamanla köpek sadece zil sesini duyduğunda bile açlık hissedebilir. Bu durumda zil sesi, koşullu uyarıcı; köpeğin salya akıtması ise koşullu tepkidir. Şartlı refleks, öğrenme ve davranışsal tepkilerin anlaşılırlığının önemli bir parçasıdır.