Psikolojide şartlı öğrenme nedir ve nasıl oluşur?

Şartlı Öğrenme Nedir?

Şartlı öğrenme, bireylerin belirli bir uyarıcı ile deneyimledikleri sonuçlar aracılığıyla davranışlarını değiştirmeleri sürecidir. Bu kavram, genellikle Ivan Pavlov'un deneyleri ile ilişkilendirilir. Pavlov, köpekleri besleyerek, yiyecek ile zil sesi arasında bir bağlantı kurmuştur.

Şartlı Öğrenme Süreci

Şartlı öğrenme süreci, aşağıdaki adımlarla oluşur:

• Uyarıcıların İlişkilendirilmesi: Önceden nötr bir uyarıcı (örneğin zil sesi) ve doğal bir uyarıcı (örneğin yiyecek) bir arada sunulmaya başlanır.
• Koşullu Tepki Gelişimi: Nötr uyarıcı, tekrar tekrar doğal uyarıcı ile ilişkilendirildiğinde, uyaran kişide otomatik bir tepki oluşturur.
• Genelleme: Öğrenilen tepki, benzer uyarıcılara da uygulanabilir.
• İtme ve Sönme: Uyarıcı sunulmadığı takdirde, zamanla öğrenilen tepki zayıflar veya kaybolabilir.

Örnekler

- Pavlov'un köpek deneyinde, köpekler zil sesi ile yiyecek verildiğinde, sadece zil sesini duyduklarında bile salya akıtmaya başlamışlardı. - Günlük hayatta, bir kişinin belirli bir şarkı duyduğunda mutlu hissetmesi, o şarkının geçmişteki mutlu anlarla ilişkilendirilmesindendir. Şartlı öğrenme, bireylerin çevrelerine tepki verme şekillerini anlamak için kritik bir psikolojik süreçtir.