Psikolojideki klasik koşullanma teorisi nedir?

Klasik Koşullanma Teorisi

Klasik koşullanma, Pavlov'un köpek deneylerinden kaynaklanan bir öğrenme biçimidir. Bu teori, bir tepkisinin belirli bir uyarana (neutral stimulus) koşullanmasıyla ilgili süreçleri açıklar.

Temel Unsurlar

• Koşullu Uyarıcı (CU): Belirli bir tepkiye neden olan, başlangıçta nötr olan uyarandır.
• Koşulsuz Uyarıcı (CU): Doğal olarak bir tepki oluşturan uyarandır.
• Koşullu Tepki (KT): Koşullu uyarıcıya verilen öğrenilmiş tepkidir.
• Koşulsuz Tepki (CET): Koşulsuz uyarıcıya verilen doğal tepkidir.

Örnek

Pavlov'un çalışmasında köpeklere yiyecek verilirken bir zil çalınmıştır.

• Yiyecek, koşulsuz uyarıcıdır.
• Zil, başlangıçta nötr bir uyarıcıdır.
• Yiyecek verildiğinde köpek salya üretir (koşulsuz tepki).
• Zil çalmaya başlandığında, köpek yine salya üretir (koşullu tepki) hale gelir.

Önemi

Klasik koşullanma, insan davranışlarını anlamaya ve bazı psikolojik bozuklukların tedavisine yardımcı olur. Öğrenme süreçlerini açıklamak için temel bir çerçeve sunar.