Psikolojide Pavlovian conditioning nedir?

Pavlovian Conditioning Nedir?

Pavlovian conditioning, geliştirilen bir öğrenme türüdür ve temel olarak iki olayın birbiriyle ilişkilendirilmesi prensibine dayanır. Bu kavram, Rus fizyolog Ivan Pavlov'un köpekleri üzerinde yaptığı deneylerle tanınır.

Pavlov’un Deneyleri

Pavlov, köpeklerin yemek verilmeden önce, bir zil sesi duymaları durumunda salya bezlerinin çalıştığını gözlemlemiştir. Bu şartlandırmayı şu şekilde özetleyebiliriz:

• Koşullu Uyarıcı: Zil sesi (daha önce nötr bir uyarıcı)
• Koşulsuz Uyarıcı: Yiyecek (doğal tepki verir)
• Koşullu Tepki: Zil sesi duyulduğunda salya akıtma

Pavlovian Conditioning’in Aşamaları

Bu öğrenme süreci üç aşamadan oluşur:

• Ön Şartlandırma: Koşulsuz uyarıcı (yiyecek) ile koşullu uyarıcı (zil) eşleştirilir.
• Şartlandırma: Zil sesi ile yiyecek tekrar tekrar sunulur.
• Sonuç: Zil sesi tek başına salya akıtma tepkisini tetikler.

Önemi

Pavlovian conditioning, öğrenme, davranış ve psikoloji anlayışında temel bir kavramdır. Günümüzde terapi ve çeşitli davranışsal bilimlerde bu yöntemden yararlanılmaktadır.